«Είναι φυσιολογικό τώρα το άγχος να μεγαλώνει και στους μαθητές, στους καθηγητές, αλλά και στις οικογένειες», σημειώνει η Ψυχολόγος Μαίρη Καρακασίδη, η οποία στην συνέχεια του λόγου της παραθέτει μία σειρά από χρήσιμες συμβουλές που συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση του άγχους πριν τις εξετάσεις.
Οι γονείς συχνά ασυναίσθητα μεταφέρουν τις προσδοκίες στα παιδιά τους, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα την ψυχολογική τους επιβάρυνση. Εκείνο που χρειάζεται, σύμφωνα με την κα Καρακασίδη, είναι να συνειδητοποιήσουμε άπαντες πως οι εξετάσεις δεν είναι καθοριστικός παράγοντας της ευτυχίας ούτε και μια άπαξ δοθείσα ευκαιρία: «Οι γονείς είναι αυτοί που πολλές φορές μεταφέρουν το άγχος τους και τις προσδοκίες τους για το αποτέλεσμα των εξετάσεων και αυτό επιβαρύνει πάρα πολύ την ψυχολογία των παιδιών. Συζητώντας με εφήβους έχω διαπιστώσει ότι οι γονείς, κάποιοι το κάνουν συνειδητά αλλά κάποιοι και ασυνείδητα, μεταφέρουν υπερβολικό άγχος στα παιδιά τους , ακόμα και αν δεν το λένε, με τη στάση τους και τη συμπεριφορά τους. Υπάρχει σε πολλές περιπτώσεις ένα κλίμα μέσα στην οικογένεια ότι το παιδί πρέπει οπωσδήποτε να τα καταφέρει. Πρέπει να περάσουμε οπωσδήποτε το μήνυμα ότι οι πανελλήνιες δεν είναι η μοναδική ευκαιρία στη ζωή των παιδιών. Είναι απλά μία δοκιμασία που καλώς ή κακώς το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας αναγκάζει τα παιδιά να περάσουν από αυτή τη διαδικασία, η οποία πρέπει να πούμε ότι είναι πάρα πολύ ψυχοφθόρα για όλους τους συμμετέχοντες».
Πέρα από τους γονείς, και οι καθηγητές πρέπει να προσαρμόζουν τις προσδοκίες τους και να λαμβάνουν υπόψη τις ψυχολογικές και ακαδημαϊκές δυνατότητες κάθε μαθητή. Στο σημείο αυτό η κα Καρακασίδη επισημαίνει: «Οι καθηγητές έχουν πολλές φορές υπερβολικές προσδοκίες. Το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και καταφέρνει διαφορετικά πράγματα και με διαφορετικό τρόπο. Δεν μπορεί να ζητάμε από όλα τα παιδιά να έχουν την άριστη απόδοση, γιατί μπορεί να μην μπορούν. Οι καθηγητές πρέπει να αφουγκράζονται τις ανάγκες του μαθητή και ανάλογα με το τι αντέχει και με τις δυνατότητες που έχει να πορεύονται. Επιτυχία δεν είναι μόνο ο τέλειος βαθμός. Μπορείς να πετύχεις και με μικρότερο βαθμό. Το θέμα είναι να είσαι καλά ψυχολογικά και ευτυχισμένος μέσα σου. Και αυτό δεν το λέμε στα παιδιά μας, ειδικά σε αυτή την περίοδο που προετοιμάζονται για τις πανελλήνιες εξετάσεις».
Το «κλειδί» είναι η ενσυναίσθηση αλλά και η ενθάρρυνση της επικοινωνίας με τους εφήβους , υποστηρίζει ακολούθως η κα Καρακασίδη: «Θεωρώ ότι χρειάζεται να έχουμε ενσυναίσθηση απέναντι στα παιδιά. Είναι πολύ φορτωμένο το πρόγραμμά τους και κανένας φυσιολογικός άνθρωπος δεν μπορεί να ανταποκριθεί κάθε μέρα συνεχόμενα σε τόσο σκληρές συνθήκες και διαβάσματος και απομόνωσης, γιατί το διάβασμα είναι και μία μοναχική στιγμή για τον κάθε έφηβο και αυτό δεν βοηθάει καθόλου την ψυχολογία του. Άρα πρέπει να έχουμε κατανόηση, να μην είμαστε πολύ αυστηροί και να μην κρίνουμε τόσο πολύ αν ένα παιδί μία μέρα δεν έχει διάθεση να διαβάσει γιατί είναι κουρασμένο και χρειάζεται περισσότερη ξεκούραση», εξηγεί η ίδια και στη συνέχεια υπογραμμίζει: «Πρέπει να δίνουμε την ευκαιρία στα παιδιά μας να μας μιλάνε, να εκφράζονται και να μην φοβούνται. Πολλά παιδιά φοβούνται να μιλήσουν στους γονείς και στους καθηγητές τους».